Şirket Kuruluşu
İRAN’DA DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM VE ŞİRKET KURULUŞU
İran’a yönelik yaptırımların aşamalı olarak kaldırılması ve doğrudan yabancı yatırımları teşvik amacıyla yapılan yeni hukuki düzenlemeler ile birlikte İran, yabancı yatırımcılar için cazibe merkezi haline gelmeye başlamıştır. Yabancı yatırımcıların İran’a girişte hangi hukuki yapıyı tercih edecekleri oldukça önemli bir husustur. Aşağıda, yabancı yatırımcılar tarafından İran’da kurulabilecek şirket türleri ve şirket kuruluş aşamaları ile şube açma hakkında ayrıntılı bilgi sunulmaktadır. Yabancı Yatırımcı, Şirket Sermayesinin %100’üne Sahip Olabilmektedir Yabancı yatırımın teşviki ve korunması hakkında çıkartılan mevzuat ile İran’da, ticaret şirketlerinin %100 yabancı sermaye ile kuruluşu serbest bırakılmıştır. Bu husus şirket hakimiyetini elinde tutarak, İran piyasasına girmek isteyen yabancı yatırımcılar için önemli bir avantajdır. Yabancı yatırımcılar tarafından İran’da, şirket sermaye paylarının tamamı yabancı sermaye teşkil etmek üzere Limited Şirket veya Anonim Şirket kurulması mümkündür.
Limited Şirket Kuruluşu
Limited Şirket Kuruluşu İçin İstenlen Belgler İran Hukuku’na göre Limited şirket (Sherkat ba Massouliat Mahdoud) iki veya daha fazla ortak ile kurulur. Ortakların sorumluluğu taahhüt ettikleri sermaye paylarına değil doğrudan sağladıkları nakdi ve ayni sermayeye dayanmaktadır. Limited şirketler ancak nakdi sermayenin ödenmesiyle ve ayni sermayenin mülkiyetinin şirkete devredilmesiyle kurulmuş olur. Şirket unvanı “Limited Şirket” ifadesini içermek zorundadır. Aksi halde şirket, İran Hukuku’nda adi ortaklık hükmünde olacaktır.
- Ortakların kuruluş sırasındaki kimlik belgeleri (nüfus cüzdanı ve ulusal kart veya akıllı kart) Yabncılar için Pasport tercümesi ve Yabancı kimlik numras alınması.
- Yönetim kurulu ortaklar dışında ise yönetim kurulu üyelerinin kimlik belgeleri.
- Bazres (Müfetiş) varsa kimlik belgeleri.
- Tüzel ortak ise, tüzel kişinin geçerlilik numarası ve geçerlilik tarihini içeren temsilcisine bildirim yazısı ile birlikte geçerliliği onaylanan ve yenilenen tüzel kişiliğe ait belgeler.
- Limited şirket kurma vekaleten kuruluyorsa vekâletname.
- Limited şirketin konusu lisanslı işler ise izin alınması.
- Şirkete kaydolmadan ve bir Shebaa numarası vermeden önce bir banka hesabı açma ve sermaye ve yasal ödemeler için.
- Şirket yönetim kurulu üyelerinin sabıka kaydı olmadığına dair belgesi.
- Sınırlı sorumlu şirketin ikametgahı için geçerli bir idari veya ticari posta kodunun ilan edilmesi.
- Şirket ortakları ve yönetim kurulu üyeleri ile müfettişlerinin adreslerinin ilan edilmesi için geçerli bir posta kodu belirlemek.
- Şirketin yönetim kurulu üyeleri adına cep telefonu iletişim numarasının verilmesi.
| Anonim Şirket Kuruluşu |
İran Hukuku’na göre Anonim Şirketler, sermayesi paylara bölünmüş ve ortakların sorumluluğu sermaye paylarının değeriyle sınırlı tutulmuş şirketlerdir. Anonim şirket halka açık (Sherkat Sahami Am) veya halka kapalı (Sherkat Sahami Khass) anonim şirket şeklinde olabilmektedir. Anonim şirket ortakları payları oranında şirkete karşı sorumludur ve kendilerine yüklenebilecek hileli eylem bulunmadığı takdirde şirket borçlarından sorumlu tutulamazlar. Ortaklar payları oranında kara, zarara ve tasfiye payına katılırlar. Şirket unvanı “Anonim Şirket” ifadesini içermek zorundadır.
Anonim Şirket Kuruluşu Özet Koşulları:
- En az üç kişi hissedar
- En az üç kişi yönetim kurulu
- Asgari sermaye 1.000.000 IRR
- En az iki Bazres (Müfetiş) Tüzel ve Gerçek kişi olabilir.
- Ticari faaliyetin konusu
İran İslam Cumhuriyeti kanunlarına göre anonim şirketi tescil etmeye aşağıdaki kişiler kurabilirler:
- Tüm nitelikli İranlı gerçek ve tüzel kişiler
- Tüm gerçek ve tüzel yabancı kişiler yetkili ve niteliklidir.
Anonim Şirket Kuruluşu İçin İstenlen Belgler
- Hissedarların kuruluş sırasındaki kimlik belgeleri (nüfus cüzdanı ve ulusal kart veya akıllı kart) Yabncılar için Pasport tercümesi ve Yabancı kimlik numras alınması.
- Genel müdürü ortaklar arasından seçilmemişse kimilkleri
- Firmanın Bazreslerin (müfettişlerinin) kimlikleri
- Tüzel ortak ise, tüzel kişinin geçerlilik numarası ve geçerlilik tarihini içeren temsilcisine bildirim yazısı ile birlikte geçerliliği onaylanan ve yenilenen tüzel kişiliğe ait belgeler.
- Anonim şirket kurma vekaleten kuruluyorsa vekâletname.
- Anonim şirketin konusu lisanslı işler ise izin alınması.
- Şirkete kaydolmadan ve bir Shebaa numarası vermeden önce bir banka hesabı açma ve sermaye ve yasal ödemeler için.
- Şirket yönetim kurulu üyelerinin sabıka kaydı olmadığına dair belgesi.
- Sınırlı sorumlu şirketin ikametgahı için geçerli bir idari veya ticari posta kodunun ilan edilmesi.
- Şirket ortakları ve yönetim kurulu üyeleri ile müfettişlerinin adreslerinin ilan edilmesi için geçerli bir posta kodu belirlemek.
- Şirketin yönetim kurulu üyeleri adına cep telefonu iletişim numarasının verilmesi.
Şube Kurmak
Yabancı şirketlerin, kendi ülkelerinde resmi olarak tescil edilmesini müteakip, İran'da şube tesis edebilmeleri mümkündür. Yabancı firma şubesinin, temsil ettiği ana-firmanın ticari adı altında faaliyet göstermesi gerekmektedir. Yabancı ana-firma, şubenin tüm faaliyetlerinden tam sorumludur. Kanun şubeye, pazar bilgisi toplama, mal ve hizmetlerle ilgili satış sonrası hizmet ve garanti verme ve İranlı taraflarla yapılan sözleşmelerin icra edilmesi iznini vermektedir. Öte yandan; İran’da faaliyet gösteren yabancı şubenin, İranlı bir acente tayin etme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Temsilcilik ve Acente Açma
Yabancı firma temsilcilik ofisi veya yabancı firma şubesi açılması için yabancı ülkelerde hazırlanan bütün belgeler, bulundukları şehrin valiliği tarafından ve akabinde Dışişleri Bakanlığınca onaylanarak, ülkedeki İran Konsolosluğu tarafından tasdik edilmelidir. Hazırlanan bu belgeler İran’da tercüme edilmektedir. Başvuru sürecinde belgelerin Farsça olması gerekmektedir.
Temsilcilik ofisi açılması için başvuruların İran Maliye Bakanlığı’na (şirket tescil dairesine) yapılması gerekmektedir (http://sherkat.ssaa.ir). Yabancı firmalara ait pazarlama ve satış ofisleri, devlet kredi ve teşviklerinden yararlanamaz ve ithalat ve ihracat yapamaz.
İran’ın ticaret mevzuatına göre, ticari acente, temsil ettiği yabancı firma adına müzakere yapan ve işlem sonuçlandıran kişi ya da şirkettir. Böyle bir durumda acentenin imzası, ana-firmayı da bağlamaktadır. Acentelerin İran vatandaşı olması zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak uygulamada sadece İran vatandaşları ihracat ve ithalat için gerekli ticaret ruhsatını (Kart-ı Bazargani) alabildikleri için ticari acentelerin İranlı gerçek ya da tüzel kişiler olması veya bunların vasıtası ile kurulması gerekmektedir.
Öte yandan, acente gerçek kişi olduğunda, kamu ve birçok özel sektör kuruluşu bu kişilerle iş yapmaya yanaşmayabilmektedir. Mevzuat, gerçek ve tüzel kişilerin acente olarak faaliyet göstermelerine izin vermekle birlikte, acentenin İran’da kurulu bir şirket (tüzel kişilik) olması uygulamada daha faydalı olmaktadır. (Daha ayrıntılı bilgi için T.C. Ticaret Bakanlığı, Ülkeler, İran kısmına başvurulabilir). Asgari Sermaye ve Kuruluş Masrafları
İran’da Anonim Şirket ve Limited Şirket yaklaşık 35 $ sembolik asgari sermaye ile kurulabilmektedir. Sermaye hariç kuruluş masrafları ise İran Ticaret Sicil Gazetesi’nde yapılacak ilan bedeli, İran’daki günlük gazetede yapılacak ilan bedeli, tescil bedeli ve gerekli evrakların çeviri bedelleri olmak üzere, yaklaşık 200 -250 $ tutarındaki masraflardan ibarettir. Şirketi 1 ay içinde kurmak ve tescil ettirmek mümkündür.
|
Açıklama |
LTD |
A.Ş |
|
İlgili Kanunlar |
İran Ticaret kanunu ve Yabancı Yatırımcı Yönetmenliği (FFİPA) |
|
|
Kurucu Sayısı |
En Az 2 Kişi |
En Az 3 Kişi |
|
Asgeri Sermaye Tutarı |
1.000.000 IRR |
1.000.000 IRR |
|
Yönetim |
Bir Müdür |
En Az 3 Kişi Yönetim kurulu , |
|
Vergilendirme |
Kurumlar Vergisi ve KDV |
Kurumlar Vergisi ve KDV |
|
Kuruluş Masrafları |
200 USD |
250 USD |
FinLine olarak Sizin İçin İran’da Ne Yapabiliriz?
Uluslararası hukuk ve finans, Muhasebe ve Vergi Kanunu ekibimiz aşağıdaki hizmetleri sunmaktadır:
- Gerek mevcut ekonomik yaptırımlar gerekse geçiş döneminde ortaya çıkacak olan hukuki rejim ile ilgili görüş vermek, şirket içi uyum programları geliştirmek ve uygulamak,
- İran yatırım, enerji ve vergi hukuku hakkında danışmanlık vermek,
- İran’da şirket kuruluşu ve benzeri işlemleri yürütmek,
- İran’daki çözüm ortaklarımız ile birlikte iç hukuk davaları ile tahkim süreçlerinde yer almak.
